براساس گزارش BBC، در شمالي‌ترين نقطه جزيره جنوبي نيوزيلند، نواري ماسه‌اي و طولاني به نام خط وداع وجود دارد كه از شهرت بسياري برخوردار است، اما اين شهرت ناخوشايند است، زيرا اين منطقه به دليل اينكه يكي از اصلي‌ترين مناطق خودكشي نهنگ‌ها است، به شهرت رسيده‌است.
در فوريه 2015، درحدود 200 نهنگ پيلوت يا خلبان در ساحل به گل نشستند. به گفته گروه‌هاي نگهبان محيط‌زيست محلي، اين رويداد بزرگترين به‌گل‌نشيني نهنگ‌ها كه به خودكشي دسته‌جمعي نهنگ‌ها شهرت دارد، در اين منطقه طي يك دهه گذشته بوده‌است. امداد‌گران ساعت‌ها براي بازگرداندن نهنگ‌ها به درون آب زمان صرف كردند اما در نهايت 100 نهنگ جان خود را از دست دادند، زيرا بدون وجود كمك آب، وزن بدن آنها ماهيچه‌هايشان را نابود مي‌كند.
بقيه نهنگ‌ها به كمك امداد‌گران به صورت مداوم با كمك سطل‌هاي آب مرطوب شده و در راحت‌ترين وضعيت ممكن نگهداري شدند كه 60 نهنگ به تدريج دوباره به آب انداخته شدند،اما نهنگ‌ها دوباره خود را به خشكي انداختند. محلي‌ها دوباره تلاش كرده و نهنگ‌ها را به آب انداختند و اكنون اميدوارند كه اين جانداران غول‌پيكر به دريا بازگشته باشند.
سواحلي مانند خط وداع شايد مشهورترين مناطق براي خودكشي و مرگ نهنگ‌ها باشد. از هر نظر و با هر هدفي كه به اين موضوع نگاه مي‌شود، به نظر مي‌آيد نهنگ‌ها با شنا كردن بيش‌از اندازه نزديك به خط ساحلي، اقدام به خودكشي مي‌كنند. از اين رو اين سوال پيش مي‌آيد كه آيا سواحلي مانند خط وداع نقاطي ويژه براي مرگ نهنگ‌ها هستند يا نهنگ‌ها در ديگر نقاط جهان گورستان‌هاي ديگري نيز دارند؟
اين معمايي است كه از گذشته‌هاي دور تاكنون بي‌پاسخ مانده‌است. دو هزار سال پيش ارسطو فيلسوف يوناني اين پرسش را مطرح كرده‌بود كه چرا دلفين‌ها و وال‌ها به گل مي‌نشينند. او در كتاب تاريخ حيوانات خود نوشته‌است: معلوم نيست چرا اين حيوانات خود را به خشكي مي‌اندازند. در تمامي رويداد‌ها گفته مي‌شود اين حيوانات بدون هيچ‌دليلي در هرزماني اين‌كار را انجام مي‌دهند.
خودكشيهاي گروهي نهنگ‌ها، دائما در گوشه‌و كنار جهان رخ مي‌دهد. نهنگ‌ها به صورت انفرادي نيز خود را به خشكي مي‌اندازند، از اين‌رو به‌گل نشيني گروهي به رويدادي گفته مي‌شود كه بيش از يك نهنگ خود را به خشكي بياندازد.
در بريتانيا سالانه 800 نهنگ، دلفين و ديگر اعضاي خانواده اين جانداران دريايي خود را به ساحل مي‌اندازند. در سال 2013 درحدود 211 رويداد مشابه در اسكاتلند رخ داد. همچنين در جنوب شرق و شمال غرب ايالات متحده، سواحل نيوزيلند و استراليا نيز سالانه صدها مورد از چنين رويداد‌هايي تكرار مي‌شوند.
با اين‌همه اين رويداد‌ها تصادفي رخ نمي‌دهند. اگرچه به گل نشيني نهنگ‌ها و نهنگ‌سانان ممكن است در هرجايي از جهان رخ دهد، برخي از سواحل مانند خط وداع بيشتر از ديگر مناطق چنين رويداد‌هايي را تجربه مي‌كنند و به نظر مي‌آيد آب‌‌و‌هوا اصلي‌ترين عامل انتخاب اين سواحل باشد.
در سال 2005 تيمي از محققان از دانشگاه تاسماني در هوبارت گزارش‌هاي به ثبت رسيده از به‌گل‌نشيني نهنگ‌ها طي دوره‌اي 82 ساله در جنوب شرق استراليا و تاسماني را تجزيه تحليل كردند و دريافتند به‌گل‌نشيني نهنگ‌ها هر 11 تا 13 سال به اوج خود رسيده و اين تغيير تحت‌تاثير تغيير الگوي باد قرار دارد.
دانشمندان احتمال مي‌دهند وزش باد، آب‌هاي غني از مواد غذايي را به سوي ساحل مي‌كشاند و نهنگ‌ها را به دنبال اين آب‌ها به ساحل نزديك مي‌كند. همچنين تغيير جهت باد‌ها مي‌تواند موجب ايجاد توفان شده و نهنگ‌ها را در ميان دريا سرگشته ساخته و آنها را از مسير اصلي منحرف سازد. به محض اينكه نهنگ‌ها در آب كم عمق به دام ميافتند، به سرعت توان خود را از دست مي‌دهند.
اين دليل مي‌تواند توضيح دهد چرا نهنگ‌هاي خلبان در خط وداع به دام ميافتند و جان مي‌دهند. نكته عجيب درباره به‌گل نشستن اين‌است كه اين رويداد همزمان براي تعداد زيادي از نهنگ‌ها رخ مي‌دهد و از اين رو دانشمندان معتقدند رفتار اجتماعي وال‌ها مي‌تواند به چنين خودكشيهاي دسته‌جمعي دامن بزند. به اين شكل، براساس فرضيه رهبر بيمار، يكي از اصلي‌ترين اعضاي يك خانواده يا گروه نهنگ‌ها بيمار شده و در ميان دريا گم مي‌شود و بقيه گروه به دنبال او در دريا سرگردان شده و به خطر ميافتند. شاهد اين فرضيه، رويدادي است كه در سال 2012 در اسكاتلند رخ داد. يكي از نهنگ‌هاي به‌گل نشسته پير و بيمار بود.
براساس فرضيه‌اي ديگر، دانشمندان مي‌گويند نهنگ‌ها پس از پير شدن خود را به آب‌هاي كم‌عمقتر مي‌رسانند تا خود را از غرق شدن نجات دهند، و يا شايد براي محافظت از ديگر اعضاي خانواده در برابر بيماري،خود را از آنها جدا مي‌كند.
با اين‌همه،تمامي اينها فرضيه‌هايي اثبات نشده هستند و تاكنون نتوانسته‌اند دليلي محكم براي توضيح اين رويداد دردناك ارائه دهند. مانندديگر فجايع زيست‌محيطي، انسان نيز مي‌تواند يكي از عوامل مقصر در خودكشي نهنگ‌ها باشد، براي مثال تجهيزات صوتي ارتش مي‌تواند نهنگ‌ها را نگران و مضطرب ساخته و زندگي آرام آنها را مختل سازد. اين امواج باعث مي‌شوند وال‌ها زودتر از حد عادي به سطح آب بيايند و از مسير اصلي خود منحرف شوند. زود به سطح آب آمدن موجب تشكيل حباب‌هاي گازي در خون نهنگ‌ها شده و بر فشار خوني آنها تاثير مي‌گذارد. افزايش تعداد دفعات خودكشي نهنگ‌ها در درياهاي مديترانه و كارائيب كه مكان مانورهاي ارتش آمريكا بود، باعث شد اين فعاليت‌ها در زيستگاه‌ةاي دلفين‌ها و نهنگ‌ها متوقف شود.
با اين‌همه، چه انسان در اين رويداد مقصر باشد و چه نباشد، محققان موسسه اسميتسونيان دريافته‌اند كه قدمت خودكشي دسته جمعي نهنگ‌ها به پنج تا 9 ميليون سال پيش بازميگردد، بقاياي فسيلي چنين رويدادي در صحراي آتاكاما در شمال شيلي كشف شده‌است. فسيل‌ها نشان مي‌دهند نهنگ‌ها پيش از اينكه به ساحل برسند، مرده‌بوده‌اند. از اين رو دانشمندان احتمال مي‌دهند اين جانداران توسط جلبكي سمي مسموم شده‌اند. اين رويداد امروزه نيز رخ مي‌دهد و در سال 1987 طي دوره‌اي پنج هفته‌اي 14 نهنگ گوژپشت دراثر خوردن جلبك‌هاي سمي جان خود را از دست دادند.
با وجود اين شواهد، دانشمندان معتقدند از آنجايي كه نهنگ‌ها بيشترين دوران زندگي خود را در اعماق آب درياها سپري مي‌كنند، براي يافتن گورستان آنها بايد در دل درياها را جستجو كرد. دانشمندان براي 200 سال درجستجوي سرنوشت نهنگ‌هايي بودند كه در دريا مي‌ميرند تا اينكه در نهايت در سال 1977 اولين لاشه نهنگي كه در دريا مرده‌بود، كشف شد. 10 سال بعد نمونه‌اي ديگر به صورت تصادفي در عمق يك كيلومتري از آب دريا در سواحل كاليفرنيا كشف شد. از آن پس دانشمندان با كمك تجهيزات كنترل از راه دور به جستجوي اين اجساد پرداخته و دريافتند اجساد نهنگ‌ها به سكونگاهي عجيب براي ديگر گونه‌هاي دريايي تبديل مي‌شوند.
اجساد نهنگ‌ها در چندين مرحله منبع غذايي جانداران دريايي كوچك و بزرگ،از كوسه‌ها گرفته تا كرم‌ها و خرچنگ‌ها خواهند شد. در حقيقت جسد نهنگ‌ها به جزيره‌اي مغذي تبديل مي‌شود كه به ناگهان در بستر بياباني اقيانوس ظاهر مي‌شود و زمينه تكامل گونه‌هاي متنوعي از جانداران دريايي را فراهم مي‌كنند. معمولا جسد يك نهنگ تا 10 سال در بستر دريا باقي مي‌ماند،اما در مواردي اين مدت براي 50 تا 100 سال ادامه پيدا مي‌كند. هرچه ميزان اكسيژن آب كمتر باشد، جسد نهنگ‌ها بيشتر باقي مي‌ماند.
دانشمندان با توجه به تعداد نهنگ‌هاي زنده و طول عمر نهنگ‌ها،معتقدند سالانه صدها هزار نهنگ مي‌ميرند، اما مشخص نيست چه تعداد از آنها به عمق دريا سقوط مي‌كنند. با اين‌همه تاكنون منطقه‌اي شبيه به گورستان نهنگ‌ها در بستر درياها كشف نشده‌است. دانشمندان احتمال مي‌دهند بتوان چنين گورستان‌هايي را در مسير مهاجرت نهنگ‌ها يافت. شايد سواحلي مانند خط وداع به نظر گورستان دسته‌جمعي نهنگ‌ها باشد،اما دانشمندان براين باورند گورستان‌هاي اصلي نهنگ‌ها را بايد در اعماق درياها جستجو كرد.
نظر شما